مقدمه‌ای بر مبحث رنگ در عکاسی صنعتی
رنگ در عکاسی صنعتی بخش بزرگی از حس و درک ما از تصویر را تشکیل می‌دهد. پس ثبت درست آن بخش مهمی از پروسه عکاسی است. این امر باعث شده تجهیزات زیادی جهت ثبت و اصلاح رنگ ساخته شود. قبل از پرداختن به مسایل حرفه‌ای در مورد رنگ در عکاسی، ابتدا باید با ماهیت نور، دلیل اصلی دیدن رنگ آشنا شویم.
راز زیبایی عکاسی صنعتی پنهان شده در امواج نور
واقعیت این است که امواج نور باعث می‌شوند ما اجسام را رنگی ببینیم نه رنگ خود اجسام. نور خورشید طیف گسترده‌ای از امواج را داراست، این طیف از پرتو گاما تا بسامدهای بسیار پایین ادامه دارد. بخش کوچکی از این طیف، طیف مریی نام دارد که از طول موج ۳۸۰ تا ۷۵۰ نانومتر، از رنگ بنفش تا رنگ سرخ است. یک نور سفید متشکل از ۷ رنگ است. برای درک این موضوع باید نور را تجزيه کرد که به راحتی می‌توان با منشور یا نگاه کردن به رنگین کمان این موضوع را حس کرد.
کلیت این موضوع به زبان ساده به این معناست که اگر نور سفید را به یک جسم بتابانیم آن جسم تمامی طول موج‌ها یا به بیان دیگر رنگ‌ها را جذب کرده و رنگ خود را بازتاب می‌کند، این موضوع باعث می‌شود یک جسم قرمز را قرمز ببینیم.
دمای رنگ، کلید ثبت درست رنگ در عکاسی صنعتی
پیش از پرداختن به مقوله رنگ در عکاسی صنعتی باید به این نکته واضح توجه داشته باشیم که تمام نورها کاملا سفید نیستند، برخی منابع نوری مانند لامپ‌های تنگستن زردتر و برخی دیگر مانند لامپ‌های فلورسنت به سمت آبی متمایل هستند.
برای مشخص کردن رنگ نور از دمای جسم سیاه (جسم سیاه جسم ایده‌آلی است که همه نوری را که در همه بسامدها و از همه زوایه‌ها، از هر کجا و با هر شدتی که به آن می‌تابد جذب می‌کند) استفاده می‌کنند. هنگامی که جسم سیاه گرم می‌شود، در دماهای مختلف نورهای متفاوتی ایجاد می‌کند که این نورها تمام طیف مرئی را پوشش می‌دهند.
بنابراین دمای رنگ بر اساس رنگ تابیده شده از جسم سیاه در دمای معین تعریف شده است و بر حسب درجه کلوین بیان می‌شود.
دانستن دمای دقیق نور در عکاسی صنعتی بسیار مهم است. نور در درمای حدود ۵۰۰۰ درجه کلوین به رنگ سفید دیده می‌شود با کاهش این دما نور به سمت زرد و هرچه بیشتر شود به سمت آبی متمایل می‌شود. به طور مثال دمای رنگ نوری که از یک شمع ساطع می‌شود ۱۸۵۰ درجه کلوین، نور خورشید در میانه روز ۵۰۰۰ درجه و هوای ابری ۶۵۰۰ درجه کلوین است.
ابزارهای اصلاح نور و رنگ در عکاسی صنعتی
با توجه به این مفاهیم برای اثبات رنگ در عکاسی صنعتی، به این معنی که بتوانیم رنگ اجسام را به درستی ثبت کنیم در مرحله اول باید دمای رنگ محیط را اندازه‌گیری کرده و برای دوربین در بخش وایت بالانس مشخص کنیم.
اگر در محیط از یک منبع نور استفاده شده باشد می‌توان با مراجعه به مشخصات منبع نور دمای رنگ آن را یافت، اما همیشه موضوع به این سادگی نیست. زیرا منابع نوری مختلف، حتی نور خورشید در ساعات مختلف روز دمای رنگ متفاوتی دارد.
ابزارهای دقیقی برای عکاسی صنعتی، از جمله Color Meter وجود دارد که می‌تواند دمای دقیق نور اندازه گیری کند. اما ابزار ساده‌تری به نام کارت سفید یا کارت خاکستری ۱۸% هم وجود دارد که می‌توان از آن‌ها استفاده کرد. فقط کافی است از این کارت در محیط مورد نظر عکس بگیریم و مابقی کار را به دوربین بسپاریم.
همچنین برای این‌که کار در مرحله عکاسی به بهترین نحو صورت گیرد می‌توانیم از ابزار اصلاح رنگ یا Color Chart نیز استفاده کنیم. به این صورت که پس انجام نورسنجی، از این وسیله که متشکل از ۲۴ کادر رنگی است عکس بگیریم و مابقی پروسه اصلاح رنگ را با نرافزارهای مخصوص در کامپیوتر انجام دهیم. فقط به خاطر داشته باشید حتماً فایلRAW عکاسی کنید تا بتوانید بعد عکاسی، هم وایت‌بالانس را اصلاح کنید هم پروفایل رنگی درست را تولید کنید.
اهمیت رنگ در عکاسی صنعتی
اما این روزها که فضای مجازی پر شده از عکس‌هایی با رنگ‌های فرا‌واقعی؛ چه اهمیتی دارد ما عکسی با رنگ واقعی ثبت کنیم. شاید این امر در زندگی روزمره و عکاسی لایف استایل اهمیت چندانی نداشته باشد اما در عکاسی صنعتی موضوع کاملا متفاوت است.
در عکاسی صنعتی از پوشاک، محصولی که بر اساس استانداردهای رنگی خاص طراحی شده نیازمند آن است که دقیقا به همان شکل چاپ شده یا نمایش داده شود که در واقعیت وجود دارد. پس در این شرایط نه تنها شما باید عکس درستی ثبت کنید بلکه باید کل پروسه از عکاسی صنعتی تا چاپ، تمام دستگاه‌های مربوطه شامل مانیتور یا پروژکتور و دستگاه‌های چاپ کالیبره کنید. حتی در آثاری که برای نمایشگاه‌های هنری چاپ می‌شوند می‌بایست پیش از چاپ، دمای رنگ نور نمایشگاه اندازه‌گیری شده و با توجه نور محیط پروفایل رنگیِ چاپ آماده‌سازی شود.
اگر علاقمند به عکاسی صنعتی هستید مقالات بیشتر را در بلاگ بخوانید.
من علیرضا دشتی، دانش آموخته رشته عکاسی و طراحی گرافیک، از سال 1390 به طور تخصصی در حوزه عکاسی صنعتی و تبلیغاتی مشغول به کار هستم. در این وب سایت علاوه بر نمونه کارها سعی می‌کنم نکاتی که در این سال‌ها یاد گرفته‌ام را با شما به اشتراک بگذارم.